Sinadurak

Sautrela telebista-saioko gidoilari-lanak amaitu eta Madrilera joan zen Xabier Gantzarain, arteari buruzko master bat egitera. Garaitsu hartan egin zuen lehen harremana Asier Mendizabalekin eta garaitsu hartan egin zion elkarrizketa Ibon Aranberriri (artistak dira biak). Garaitsu hartakoa da orobat Zuloa (Elkar, 2018) hauspotu duen kezka: Euskal Herriko artisten lanari buruzko ezagutza eta irakurketa falta.

Aspalditik, ez dago utopiarako lekurik gure bizitzan. Mundu berria eta hobea nahi dugu, baina egiten al dugu ezer hori lortzeko? Literatura distopikoak zer gerta litekeen ohartarazten digu, aldaketak egiten hasi ezean.

Aspalditik zebilen plaza publikoan, aspalditik idazten ditu poemak, orain ez hainbeste erabaki zuen horiek argitara ematea, eta duela pare bat astetik esku artean daukagu Idurre Eskisabel Larrañagaren lehen poema-liburua: Goseak janak. Egileak berak literaturaren urrezko orrietan topatu ez zuen epika aurkitu dugu aleotan: goseak, inurriak, zakurrak, lurrak, Alizeak. Eta atsoak, noski.

Abuztua. Gasteiz. Seme-alaba bikiak hil ditu ama batek. Berria berehala zabaldu da komunikabideetan, luze eta zabal, eta, handik gutxira, beste ama bat, idazlea bera, lehen umeaz erditzear dela, epifaniak jota konturatu da ama hiltzailea ezagutu zuela orain dela zenbait urte. Eta, hortik aurrera, ezin dio bulkadari eutsi: jakin nahi du zer gertatu den, nolatan hil dituen Alice/Jadek haurrak. Nobela bat idatzi nahi du, eta kasua argitu. Horra hor Katixa Agirreren Amek ez dute nobela, nobelaren abiapuntua, lau zertzeladatan. Amatasunaren eta sormenaren arteko korapiloak eta tentsioak jorratu ditu Agirrek, eta horien inguruan galdetu diogu.

Maite Darcelesek Bihotzean daramagun mundua eleberri distopikoa plazaratu du Alberdania argitaletxearen eskutik.

13 urteren buruan, Erreka Haizea (Susa, 2018) liburuarekin itzuli da Sonia González. Urriko erreka haizeak Durangon gozo jotzen zuen goiz batean, udazkeneko egun epel eder horietako batean, literaturaz, isiltasunaz, maitasunaz eta bestelakoez egindako galderak eta jasotako erantzunak dira hauek.